• Herhangi bir konuda olması gerekenler ya da yapılanların amaca uygunluğunun
ölçülmesini sağlayan ölçütlere STANDART denir.
• Muhasebe uygulamalarında yararlanılan mali işlemlere verilerin toplanması ve işlenerek muhasebe bilgisine dönüşmesi ile ilgili standartlara MUHASEBE STANDARTLARI denir.
• Genel kabul görmüş denetim standartları: Genel, Çalışma Alanı ve Raporlama olmak üzere üç grupta açıklanan toplam on standarttan oluşur.
• Elde edilen muhasebe bilgisinin doğruluğunun araştırılması ve güvenirliği onaylanması ile ilgili işlemlerin yürütülmesi konusundaki standartlara GENEL KABUL GÖRMÜŞ DENETİM STANDARTLARI denir.
• Genel kabul görmüş denetim standartları denetçiye yol gösterecek olan ve aynı zaman tanımlanmış bir denetimin kalitesini ölçmeye yarayan evrensel ölçütlerdir.
• Genel kabul görmüş denetim standartları içinde:
a) Bağımsız denetçinin yani yeminli mali müşavirin, sahip olması gereken özellikleri
b) Denetimde uygulamalarında izleyeceği yol ve yöntemler
c) Elde edilen bulgularla denetçi görüşünün nasıl oluşturulacağı
d) Denetçi görüşünün nasıl açıklanacağına ilişkin uyulması gereken kurallar yer alır.
• Genel kabul görmüş denetim standartları ilk olarak “AMERİKAN SERTİFİKALI
KAMU MUHASEBECİLERİ ENSTİTÜSÜ (AICPA)” tarafından 1947 yılında kabul
edilmiştir.
• Genel kabul görmüş denetim standartları içinde yer alan GENEL STANDARTLAR:
a) Eğitim ve Yeterlilik
b) Bağımsızlık
c) Mesleki dikkat ve özen
• Genel kabul görmüş denetim standartları içinde yer alan ÇALIŞMA ALANI STANDARTLAR:
a) Planlama ve Gözetim
b) İç kontrolün incelenmesi
c) Kanıt toplama
• Genel kabul görmüş denetim standartları içinde yer alan RAPORLAMA
STANDARTLAR:
a) Uygunluk
b) Tutarlılık
c) Yeterli Açıklama
d) Görüş Bildirme
• Ülkemizde meslek eğitimi, staj ve meslek giriş sınavlarıyla ilgili düzenlemeler 1989′da yasallaşmıştır.
• Denetçi yani mali müşavir olabilmesi için on yıl fiilen SMMM olarak çalışmış, giriş
sınavından başarılı olmuş ve yemin ederek ruhsat alması gerekmektedir.
• Muhasebe ve denetim uygulamalarında belli kişi veya grupların değil, tüm toplumun çıkarlarının gözetilmesine SOSYAL SORUMLULUK denir.
• Denetim kapsamının ve denetim işlemlerinin belirlenmesinde bulguların raporlanmasına kadar uygulamanın nasıl olacağını belirleyen standartlara ÇALIŞMA ALANI STANDARTLARI denir.
• Çalışma alanı standartları denetim kapsamının belirlenmesinde ve güvenilir bir denetçi görüşüne ulaşmada yani kanıt toplamada denetçiye yol gösterici standarttır.
• Denetçinin denetim uygulamaları sırasında kanıt niteliğindeki bilgileri toplarken
başvuracağı yollara DENETİM İŞLEMLERİ (YORDAMLAR) denir.
• Denetimden Planlama ve Gözetim Standardı
a) Denetim faaliyetlerinin yeterli bir şekilde planlanması ve varsa denetçi yardımcılarının uygun şekilde gözetlenmesine PLANLAMA VE GÖZETİM STANDARDI denir.
b) Denetim planı denetim uygulamaları için güvenli bir yol haritasıdır.
c) Denetim uygulamalarında kullanılacak zaman, iş gücü, araç -gereç ve diğer kaynakların tespit edilmesidir.
d) Denetçinin ileriyi görmesi ve standartlara uygun davranması için zorunluluktur.
e) Planlama bilgileri, önceki denetimlere ait çalışma kâğıtlarından, denetlenecek işletmenin faaliyet konusuyla ilgili yayınlardan, müşteri ziyaretleri ve yöneticilerle yapılan görüşmelerden sağlanır.
• Denetçi yardımcılarını izlemeli ve gözetim altında tutmalıdır. Nedenleri:
a) Denetçi yardımcılarının yetiştirilmesi
b) Denetçi yardımcılarının mesleki bilgi ve deneyimin ölçülmesi
c) Denetçi yardımcılarının denetim standartlarına uygun davranmasını sağlaması
d) Denetim kanıtları ile ilgili değerlendirmelerin sağlıklı yapılabilmesi
e) Denetim kalitesinin yükseltmektir.
• Finansal bilgilerin güvenirliği, faaliyetlerin etkinliğini yasalara ve kurallara uygunluğunu sağlamaya İÇ KONTROL denir. Varlıkların korunmasına yönelik süreçtir.
• İç kontrollerin incelenmesinin Nedenleri:
a) Denetim işlemlerinin ne oranda uygulanacağına karar vermek
b) Denetim kapsamını belirlemek
c) Denetim süresini belirlemek
d) Denetim işinin kabulüne karar vermek
• İç kontrol sistemi güvenilirse:
a) Denetim sürecindeki belirsizlik azalır
b) Denetim riski azalır, maliyetler azalır
c) Denetim kapsamı daralır
d) Denetim süresi kısaları
e) Daha az kanıt toplanır
f) Daha az personelden yararlanılır.
• Kanıtın Kalitesini Belirleyen Ölçütler Şunlardır:
a) Geçerlilik
b) Nesnellik (Objektiflik)
c) Zamanlılık
d) Süreklilik
• Denetim faaliyet sonucunda oluşan denetçi yargısının ilgili taraflara ne şekilde
açıklanacağını belirleyen standartlara RAPORLAMA STANDARTLARI denir.
• Denetim raporu denetimin son halkasıdır.
• Denetçinin denetim raporunda mali tabloların GKGM’ine uygun hazırlanıp
hazırlanmadığını belirtmesine UYGUNLUK STANDARTI denir.
• Denetim raporunda incelenen dönemde geçerli olan muhasebe politikaların ve
yöntemlerinin önceki dönemde de aynen uygulanıp uygulanmadığını TUTARLILIK
STANDARTI denir.
• Görüş bildirme türleri: Olumlu, Olumsuz, Şartlı, Görüş bildirmekten kaçınma
• Mali tabloların bütünün ile ilgili bir görüş oluşturulamaması denetçinin denetim raporunda olumlu, şartlı ya da olumsuz görüş açıklamasını gerektirmeyen durumdur.
• Türkiye’de Denetim standartları ile ilgili düzenlemeler 3568 sayılı Muhasebe Meslek yasası, 2499 sayılı SPK ve bunlara dayanılarak çıkarılan yönetmelik ve tebliğler yanında bankalara sigorta şirketleri gibi sektörel düzenlemelerle şekillenmektedir. GKGDS ile ilgili özel bir düzenleme yoktur.
• Sermaye piyasasında faaliyette bulunan şirketlerin bağımsız denetimi ile ilgili
düzenlemeleri SERMAYE PİYASASI KURULU (SPK),
• Bankalar ve özel finans kurumları ile ilgili olarak BANKACILIK DENETLEME VE
DÜZENLEME KURULU (BDDK),
• Sigorta ve factoring şirketleri ile ilgili düzenlemeleri HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI,
• Bağımsız denetçi ünvanı ile görev alacak SMMM ve YMM ler ile ilgili mesleki düzenlemeleri ise 3568 sayılı yasa çerçevesinde MALİYE BAKANLIĞI yapmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder